Jak odśnieżać i kiedy odśnieżać fotowoltaikę?

Spis treści

W tym artykule dowiesz się, jak prawidłowo odśnieżyć panele, jakich narzędzi najlepiej używać do odśnieżania paneli fotowoltaicznych oraz czy w Twojej sytuacji istnieje w ogóle konieczność odśnieżania paneli. Zapraszamy do lektury! Zimowe opady śniegu w Polsce mogą być obfite, więc warto być przygotowanym!

Czy śnieg na fotowoltaice ma znaczenie?

Śnieg przede wszystkim blokuje przepływ promieni słonecznych, a tym samym obniża wydajność całej instalacji fotowoltaicznej. Czapy mokrego, ciężkiego śniegu mogą również znacząco obciążać całą konstrukcję.

Wpływ śniegu na wydajność fotowoltaiki

Warstwa śniegu o grubości 2 cm jest w stanie ograniczyć ilość promieni słonecznych docierających do panelu aż o 20% (według prawa Bougera-Lamberta).

Usuwanie śniegu zimą z paneli fotowoltaicznych ma znaczenie! Szczególnie w regionach, gdzie opady zimowe są intensywne. Kiedy panele zostają pokryte śniegiem, dostęp promieni słonecznych do ogniw fotowoltaicznych zostaje znacznie ograniczony. To bezpośrednio przekłada się na spadek produkcji energii. Mokry i ciężki śnieg może przylegać do powierzchni paneli, podczas gdy lżejszy, suchy śnieg ma tendencję do szybszego zrzucania, szczególnie gdy zaczynają pojawiać się promienie słoneczne.

Problem może się nasilić, gdy śnieg częściowo topnieje i ponownie zamarza, tworząc warstwę lodu. Lód, podobnie jak śnieg, skutecznie blokuje dostęp światła do paneli, a jego usunięcie jest trudniejsze. To zjawisko może znacząco wpłynąć na długoterminową wydajność systemu fotowoltaicznego w zimie.

zasniezona fotowoltaika

Chociaż panele słoneczne działają efektywniej w niższych temperaturach, należy pamiętać, że śnieg i lód mogą zmniejszyć ten pozytywny efekt. Dlatego w miejscach, gdzie często pada śnieg, ważne jest regularne monitorowanie paneli i usuwanie śniegu w razie potrzeby.
Należy pamiętać, że panele zamontowane pod kątem prostym mogą w pewnym stopniu naturalnie odśnieżać, jednak proces ten zależy od kilku czynników, są to m.in. nachylenie, struktura śniegu i warunki pogodowe.

W niektórych przypadkach śnieg może gromadzić się na spodniej stronie paneli i powodować ich „obrastanie”, częściowo blokując dostęp światła i jeszcze bardziej zmniejszając wydajność. Dlatego, aby zminimalizować negatywne skutki zalegania śniegu, warto zimą zwrócić uwagę na prawidłowy montaż i regularną konserwację paneli.

Albedo śniegu – nie taki śnieg straszny!

Albedo śniegu, czyli jego zdolność do odbijania promieni słonecznych, może mieć pewne korzyści dla paneli fotowoltaicznych, mimo że śnieg na samych panelach zazwyczaj obniża ich wydajność. Przede wszystkim, śnieg leżący wokół paneli, szczególnie na dachach i na ziemi, działa jak naturalne lustro, odbijając światło słoneczne. Zwiększa to ilość promieniowania, które dociera do paneli fotowoltaicznych, co może częściowo kompensować straty wynikające z krótszych dni i mniejszej intensywności promieniowania zimą.

Wniosek jest taki, że nie musisz martwić się śniegiem wokół paneli, gdyż może on zadziałać jak lustro.

Kiedy i czy warto odśnieżać panele fotowoltaiczne?

Ważnym czynnikiem jest lokalizacja geograficzna i intensywność opadów śniegu. W regionach, gdzie zimy są łagodne, a opady śniegu sporadyczne, odśnieżanie paneli nie zawsze ma sens. Jednak w miejscach, gdzie opady są regularne i ciężkie, zasypane panele mogą blokować produkcję energii na dłuższy czas, co może wpłynąć na wydajność systemu, zwłaszcza gdy jest duże zapotrzebowanie na energię zimą.

Warto również rozważyć bezpieczeństwo i koszty odśnieżania. Jeśli instalacja znajduje się na dachu, ręczne usuwanie śniegu może być ryzykowne. Specjalne narzędzia do odśnieżania paneli, takie jak teleskopowe szczotki z miękkimi końcówkami, są przydatne, ale należy unikać twardych narzędzi, które mogą uszkodzić powierzchnię paneli. W niektórych przypadkach można zainwestować w systemy grzewcze lub automatyczne technologie odśnieżania, ale to rozwiązania opłacalne głównie dla dużych instalacji.

Czy odśnieżanie jest zawsze konieczne?

Generalnie, jeśli opady śniegu są sporadyczne, a dni słonecznych jest niewiele, odśnieżanie może nie być warte wysiłku, ponieważ w naturalny sposób panele zaczną produkować energię, gdy śnieg stopnieje. Jednak w miejscach o długich, śnieżnych zimach, gdzie panele są zasypane przez dłuższy czas, ich oczyszczenie może znacząco poprawić wydajność energetyczną i przyczynić się do większych oszczędności.

Bezpieczne techniki odśnieżania paneli fotowoltaicznych

Najważniejszym narzędziem do odśnieżania paneli są teleskopowe szczotki z miękkimi, gumowymi lub piankowymi końcówkami, które pozwalają delikatnie usunąć śnieg, nie rysując powierzchni paneli. Takie narzędzia umożliwiają pracę z ziemi lub bezpiecznych podestów, minimalizując ryzyko upadku. Warto unikać twardych narzędzi, takich jak metalowe łopaty, które mogą spowodować trwałe uszkodzenia powłoki paneli i obniżyć ich wydajność.

Inną bezpieczną metodą jest zostawienie paneli do naturalnego oczyszczenia. W przypadku paneli zamontowanych pod odpowiednim kątem (np. 30–40 stopni) śnieg często zsuwa się samoistnie, zwłaszcza po słonecznym dniu. Jeśli nie ma pilnej potrzeby oczyszczania, warto dać śniegowi czas na stopienie się, szczególnie jeśli ryzyko odśnieżania ręcznego jest zbyt duże.

Bezpieczeństwo osoby odśnieżającej jest równie ważne jak ochrona paneli. Jeśli instalacja znajduje się na dachu, ważne jest używanie zabezpieczeń takich jak uprzęże, liny asekuracyjne i stabilne drabiny. Praca na wysokości, zwłaszcza w zimowych warunkach, niesie ryzyko poślizgnięcia się, dlatego konieczna jest ostrożność. W niektórych przypadkach najlepiej jest zlecić odśnieżanie profesjonalnym firmom, które mają odpowiedni sprzęt i doświadczenie.

snieg na fotowoltaice

Podgrzewanie paneli fotowoltaicznych

Można również zastosować specjalne systemy grzewcze, które automatycznie topią śnieg na powierzchni paneli. Choć to rozwiązanie jest bardziej kosztowne, może być skuteczne w regionach o długich, śnieżnych zimach, gdzie utrzymanie czystych paneli jest kluczowe dla ciągłej produkcji energii.

Kąt nachylenia paneli PV – to ma znaczenie

Kąt nachylenia paneli fotowoltaicznych ma istotny wpływ na samoczynne usuwanie śniegu z ich powierzchni. Panele zamontowane pod większym kątem, zwykle w zakresie 30–45 stopni, mają znacznie większą szansę na naturalne zrzucanie śniegu. Działa tu siła grawitacji – im bardziej stromy jest kąt paneli, tym łatwiej śnieg może się zsunąć, zwłaszcza gdy zacznie się topić pod wpływem słońca. W takich przypadkach śnieg zwykle zalega na panelach przez krótki czas i nie blokuje znacznie produkcji energii.

Z kolei panele zamontowane pod małym kątem, szczególnie bliskie poziomemu położeniu, mogą mieć problem z naturalnym oczyszczaniem się ze śniegu. Śnieg ma tendencję do zalegania na płaskiej powierzchni, zwłaszcza jeśli jest mokry i ciężki. W takich sytuacjach śnieg może utrzymywać się na panelach przez dłuższy czas, co wymaga ręcznego usuwania lub czekania, aż całkowicie stopnieje.

Dodatkowo kąt nachylenia wpływa nie tylko na zdolność do samoczynnego usuwania śniegu, ale także na ilość energii generowanej przez panele. W zimie, gdy słońce jest niżej nad horyzontem, optymalny kąt paneli pozwala lepiej wykorzystywać ograniczoną ilość promieniowania słonecznego, co może przyspieszyć proces topnienia śniegu.

Unikanie uszkodzeń podczas odśnieżania

Warto wiedzieć, jak prawidłowo odśnieżyć panele, aby uniknąć uszkodzeń. Należy stosować odpowiednie techniki oraz narzędzia, które są bezpieczne zarówno dla powierzchni paneli, jak i dla osoby wykonującej pracę. Przede wszystkim należy unikać używania twardych narzędzi, takich jak metalowe łopaty, szufle czy skrobaczki. Mogą one zarysować lub uszkodzić delikatną powłokę ochronną paneli, co obniży ich wydajność i żywotność. Zamiast tego najlepiej używać teleskopowych szczotek z miękkimi, piankowymi lub gumowymi końcówkami, które umożliwiają delikatne usunięcie śniegu bez ryzyka zarysowania.

Warto również unikać nadmiernego nacisku na panele podczas odśnieżania. Naciskanie lub uderzanie w powierzchnię paneli może prowadzić do pęknięć, lub innych uszkodzeń mechanicznych, dlatego śnieg powinno się usuwać delikatnymi ruchami, bez forsowania zbyt dużej siły. W przypadku ciężkiego, mokrego śniegu lepiej jest odczekać, aż jego część stopnieje, co ułatwi jego usunięcie.

Jeśli panele znajdują się na dachu, należy zachować szczególną ostrożność podczas odśnieżania, aby uniknąć upadków. Bezpieczeństwo pracy na wysokości można zapewnić, korzystając z odpowiednich zabezpieczeń, takich jak uprzęże, liny asekuracyjne czy stabilne drabiny. Jeżeli praca jest zbyt ryzykowna lub trudno dostępna, warto rozważyć wynajęcie specjalistów do tej pracy.

Serwis i montaż PV

Jesteśmy firmą, która od wielu lat zajmuje się serwisem i montażem instalacji fotowoltaicznych. Jeśli chcesz, żeby zająć się panelami kompleksowo, łącznie z ich konserwacją i sprawdzeniem stanu technicznego, to skontaktuj się z nami!